موتور PM نوعی موتور ac است که از آهنربای متصل‌شده به سطح روتور یا آهنرباهای نصب‌شده در موتور استفاده می‌کند. با کمک این آهنرباها توانایی تولید شار ثابت برای موتور خواهد داشت که در این شرایط برای تولید شار ثابت مانند موتور القایی، برای اتصال به روتور به میدان استاتور نیاز نخواهید داشت، اما درباره موتور های PM چه می‌دانید؟ آیا موتور های آهن ربا ثابت را می‌شناسید؟ برای کسب اطلاعات بیشتر، پیشنهاد می‌دهیم ادامه مطلب را از دست ندهید.

معرفی انواع موتور های PM

موتور های PM یکی از انواع موتور های آهن ربا ثابت است. به‌طورکلی این موتورها به 2 دسته اصلی موتورهایی که به‌صورت مستقیم به خط متصل می‌شوند و موتورهایی که برای اتصال به VFD نیاز دارند. هر 2 نوع موتور ذکرشده احتمال دارد دارای روتور قطب برجسته یا روتور سطح صاف (غیربجسته) و یا  IPM(آهن ربا ثابت داخلی) و یا SPM (آهنرباهای دائمی سطحی) باشند. این موتورها در عملکرد با سرعت پایین به صورت قابل توجهی نسبت به SCIM کارایی بیشتری دارند و به‌طورمعمول برای کار کردن در آن حالت نیازی به تهویه جدا نخواهند داشت. معمولا در توان مشابه موتور های PM به میزان یک فریم از یک SCIM کوچکتر هستند و به میزان یک سوم وزن کمتر و تا حدود سه هشتم حجم کمتری را اشغال می‌کنند.

آشنایی با موتور PM و کاربردهای آن

HPM (موتور هیبریدی با آهنربای دائمی)

این نوع موتور، نوعی موتور با سرعتی متغیر سنکرون است که حدود یک دهه قبل، سازنده‌ای اروپایی در ابتدا برای کاربردهای کمپرسور و سپس برای جرثقیل به بازار عرضه کرد. این نوع موتور با استفاده از VFD، موتور های آهن ربا ثابت و عناصر رلوکتانس سوئیچ را با یکدیگر ترکیب می‌کند. برای مثال، استاتور قطب‌های برجسته متمرکز دارد که شبیه به موتور رلوکتانس سوئیچینگ بوده، درصورتی‌که روتور قطب برجسته با استفاده از آهنرباهای دائمی به وجود آمده است. توجه داشته باشید که به علت طراحی خاص موتور HPM، نسبت به SCIM معمولی، گرمای کمتری را تولید می‌کند.

آنشنایی با موتور های آهن ربا ثابت

آشنایی با LSPM و ساختمان آن

LSPM برای کمپرسور، پمپ، فن و موارد مشابه آنها، مناسب بوده، به عبارت دیگر در جایی که گشتاور، تابعی از مجذور سرعت است، کاربرد دارد. از سوی دیگر به علت اینرسی کم برای کاربردهای نوار نقاله می‌توان از این نوع موتور استفاده کرد، با توجه به اینکه گشتاور راه‌اندازی برای این نوع موتور کافی باشد. موتورهای LSPM برای آسانسور، بالابر و سایر کارهایی که احتمال وجود اضافه بار و یا از بین رفتن همگام‌سازی شود، کاربرد چندانی ندارند. این نوع موتورها مانند SCIM معمولی دارای سیم پیچ استاتور 3 فاز و یک قفس روتور آلومینیومی به همراه آهن ربا ثابت است. LSPM به صورت مستقیم و بدون نیاز به  VFD به خط اتصال می‌یابند و سپس شتاب می‌گیرند. ناگفته نماند که در اندازه قاب SCIM معمولی نیز تولید می‌شوند و درنهایت شتاب می‌گیرند. با اضافه کردن حلقه‌ها و میله‌های انتهایی (قفس سنجاب) و سیم‌پیچی به روتور PM می‌توان LSPM را به صورت مستقیم از خط، راه‌اندازی کرد. به بیان دیگر این سیم‌پیچ در زمان راه‌اندازی، جریانی را تامین می‌کند و سبب می‌شود با شتاب گرفتن روتور، موتور با سرعتی که به سرعت سنکرون نزدیک است، باعث ایجاد گشتاور شود. در آن نقطه ذکرشده، شبیه به موتورهای سنکرون معمولی، روتور توسط آهنرباها به همگامی با میدان مغناطیسی چرخان، استاتور کشیده می‌شوند. با توجه به اینکه جریان صفر است پس در قفس روتور آلومینیومی هیچ تلفات مقاومت الکتریکی و در سرعت سنکرون وجود ندارد، به همین علت می‌توان موتورهای LSPM را از موتورهای با راندمان بالاتر IE3 کارآمدتر دانست. ناگفته نماند که این نوع از موتورهای مغناطیسی دائمی را برای عملکرد با اتصال به صورت مستقیم به برق شهر و یا سینوسی کامل طراحی کرده‌اند. درصورتی‌که زمانی که در حالت اسکالر از VFD تغذیه کنند، عملکردی عالی را از خود نشان خواهند داد. پس با استفاده از VFD موجود، می‌توانند جایگزین SCIMهای معمولی شده که به‌وسیله VFD تغذیه می‌شوند.

آشنایی با LSHT یا موتور های PM سرعت پایین با گشتاور بالا

این نوع موتورها، کاربردهای متداولی دارند که شامل پمپ‌های دوغاب، برج‌های خنک‌کننده و ماشین‌های محرک کاغذ است که در سرعت پایین کار خود را انجام می‌دهند. برای مثال موتورهای پمپ دوغاب به‌طورمعمول بین 200 الی 600 دور در دقیقه کار کرده، درحالی‌که قدرت آنها بین 40 الی 2500 اسب بخار است. درایوهای برج خنک‌کننده به‌طورمعمول با سرعتی بین 100 الی 500 دور در دقیقه به کار خود ادامه می‌دهند، درصورتی‌که توان آنها بین 10 تا 300 اسب بخار است.

LSPM به صورت مستقیم و بدون نیاز به  VFD به خط اتصال می‌یابند

سخن پایانی

در این مطلب سعی کردیم به معرفی موتور های PM و نکات مهم آن بپردازیم. همانگونه که ذکر شد این نوع موتور یکی از انواع موتور های آهن ربا ثابت است که به 2 دسته موتورهایی که به صورت مستقیم به خط متصل می‌شوند و موتورهایی که برای اتصال به VFD  نیاز دارند، تقسیم‌بندی می‌شوند.